डाककर्मी के पुत्र मुंशी प्रेमचंद ने लिखी साहित्य की नई इबारत – पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव

साहित्य समाज के आगे चलने वाली मशाल है। कालजयी साहित्य की सबसे बड़ी विशेषता यही है कि, चरित्र और परिवेश के साथ बदलते युग में भी यह नया आख्यान रचता है। मुंशी प्रेमचंद का साहित्य इसी परम्परा को समृद्ध करता है। हिन्दी साहित्य के इतिहास में उपन्यास सम्राट के रूप में प्रसिद्ध मुंशी प्रेमचंद के पिता अजायब राय श्रीवास्तव लमही, वाराणसी में डाकमुंशी (क्लर्क) के रूप में कार्य करते थे। ऐसे में प्रेमचंद का डाक-परिवार से अटूट सम्बन्ध रहा। मुंशी प्रेमचंद को पढ़ते हुए पीढ़ियाँ बड़ी हो गईं। उनकी रचनाओं से बड़ी आत्मीयता महसूस होती है। ऐसा लगता है मानो इन रचनाओं के  पात्र हमारे आस-पास ही मौजूद हैं। प्रेमचंद जयंती (31 जुलाई) की पूर्व संध्या पर उक्त विचार ख़्यात ब्लॉगर व साहित्यकार एवं उत्तर गुजरात परिक्षेत्र के पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने व्यक्त किये।

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि लमही, वाराणसी में जन्मे डाककर्मी के पुत्र मुंशी प्रेमचंद ने साहित्य की नई इबारत  लिखी। हिंदी कहानी तथा उपन्यास के क्षेत्र में 1918 से 1936  तक के कालखंड को 'प्रेमचंद युग' कहा जाता है। प्रेमचंद साहित्य की वैचारिक यात्रा आदर्श से यथार्थ की ओर उन्मुख है। मुंशी प्रेमचंद स्वाधीनता संग्राम के भी सबसे बड़े कथाकार हैं। मुंशी प्रेमचंद एक साहित्यकार, पत्रकार और अध्यापक के साथ ही आदर्शोन्मुखी व्यक्तित्व के धनी थे। श्री कृष्ण कुमार यादव ने बताया कि, प्रेमचंद की स्मृति में भारतीय डाक विभाग की ओर से 30 जुलाई 1980 को उनकी जन्मशती के अवसर पर 30 पैसे मूल्य का एक डाक टिकट भी जारी किया जा चुका है।

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि, प्रेमचन्द के साहित्यिक और सामाजिक विमर्श आज भूमंडलीकरण के दौर में भी उतने ही प्रासंगिक हैं। उनकी कृतियों के तमाम चरित्र, मसलन- होरी, मैकू, अमीना, माधो, जियावन, हामिद कहीं-न-कहीं वर्तमान समाज के सच के सामने फिर से तनकर खड़े हो जाते हैं। प्रेमचंद ने साहित्य को सच्चाई के धरातल पर उतारा। प्रेमचन्द जब अपनी रचनाओं में समाज के उपेक्षित व शोषित वर्ग को प्रतिनिधित्व देते हैं तो निश्चिततः इस माध्यम से वे एक युद्ध लड़ते हैं और गहरी नींद सोये इस वर्ग को जगाने का उपक्रम करते हैं। श्री यादव ने कहा कि प्रेमचन्द ने अपने को किसी वाद से जोड़ने की बजाय तत्कालीन समाज में व्याप्त ज्वलंत मुद्दों से जोड़ा। उनका साहित्य शाश्वत है और यथार्थ के करीब रहकर वह समय से होड़ लेती नजर आती हैं।

Munshi Premchand had an unbreakable relationship with the Postal family-Postmaster General Krishna Kumar Yadav

Premchand's Literary and Social Discourses are still Relevant Today - Postmaster General Krishna Kumar Yadav

Premchand’s Intellectual Journey in Literature Moves from Idealism to Realism – Postmaster General Krishna Kumar Yadav"

Literature is the torchbearer for society. The greatest hallmark of timeless literature is its ability to create new narratives, even as times change, along with characters and contexts. The works of Munshi Premchand enrich this very tradition. Munshi Premchand, who is famous as the emperor of novels in the history of Hindi literature, his father Ajaib Rai Srivastava worked as a Postal Clerk in Lamahi, Varanasi. In such a situation, Premchand had an unbreakable relationship with the Postal family. Generations grew up by reading Munshi Premchand. A great intimacy is felt with his works. It seems as if the characters of these works are present around us. The above views were expressed by renowned blogger and litterateur and Postmaster General of North Gujarat Region Shri Krishna Kumar Yadav on the eve of Premchand Jayanti (31 July).

Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav said that Munshi Premchand, the son of a Postal official born in Lamhi, Varanasi, authored a new chapter in Indian literature. The period from 1918 to 1936 is regarded as the "Premchand Era" in the field of Hindi stories and novels. Premchand’s intellectual journey in literature moved from idealism to realism, and he remains one of the most prominent storytellers of India’s freedom struggle. He was not only a writer but also a journalist, teacher, and an individual with deep-rooted ideals. Shri Krishna Kumar Yadav said that the Department of Posts had issued a Commemorative Postage Stamp of 30 paise in Premchand’s memory on July 30, 1980, to mark his birth centenary.

Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav said that even in today’s era of globalization, Premchand’s literary and social discourses remain equally pertinent. Characters like Hori, Maikoo, Amina, Madho, Jiyawan, and Hamid continue to resonate with the realities of modern society.” Premchand brought literature closer to truth and reality. By giving voice to the neglected and oppressed sections of society, Premchand waged a silent war through his writings to awaken the sleeping conscience of these communities." Shri Yadav said that instead of associating himself with any ideology, Premchand associated himself with the burning issues prevalent in the society of that time. His literature is eternal and by staying close to reality, it seems to compete with time.

ટપાલ કર્મચારીના પુત્ર મુન્શી પ્રેમચંદે સાહિત્યમાં એક નવો અધ્યાય લખ્યો - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ

પ્રેમચંદના સાહિત્યિક અને સામાજિક પ્રવચનો આજે પણ સુસંગત છે - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ

પ્રેમચંદના સાહિત્યની વૈચારિક યાત્રા આદર્શથી વાસ્તવિકતા લક્ષી છે - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ


સાહિત્ય એ મશાલ છે જે સમાજને આગળ ધપાવે છે. કાલાતીત સાહિત્યની સૌથી મોટી લાક્ષણિકતા એ છે કે તે બદલાતા યુગમાં પણ પાત્ર અને વાતાવરણ સાથે એક નવી વાર્તા બનાવે છે. મુન્શી પ્રેમચંદનું સાહિત્ય આ પરંપરાને સમૃદ્ધ બનાવે છે. હિન્દી સાહિત્યના ઇતિહાસમાં નવલકથાઓના સમ્રાટ તરીકે પ્રખ્યાત મુન્શી પ્રેમચંદ, તેમના પિતા અજૈબ રાય શ્રીવાસ્તવ વારાણસીના લામાહીમાં પોસ્ટલ કારકુન તરીકે કામ કરતા હતા. આવી સ્થિતિમાં, પ્રેમચંદનો ટપાલ પરિવાર સાથે અતૂટ સંબંધ રહ્યો છે. પેઢીઓ મુન્શી પ્રેમચંદને વાંચીને મોટી થઈ. તેમની કૃતિઓ સાથે ખૂબ જ આત્મીયતા અનુભવાય છે. એવું લાગે છે કે આ કૃતિઓના પાત્રો આપણી આસપાસ હાજર છે. ઉપરોક્ત વિચારો પ્રખ્યાત બ્લોગર અને સાહિત્યકાર અને ઉત્તર ગુજરાત પરિક્ષેત્રના પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે પ્રેમચંદ જયંતી નિમિતે (૩૧ જુલાઈ) વ્યક્ત કર્યા હતા.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું હતું કે વારાણસીના લમહીમાં જન્મેલા ટપાલ કર્મચારીના પુત્ર મુનશી પ્રેમચંદે સાહિત્યમાં એક નવો અધ્યાય લખ્યો હતો. હિન્દી વાર્તાઓ અને નવલકથાઓના ક્ષેત્રમાં ૧૯૧૮ થી ૧૯૩૬ સુધીના સમયગાળાને 'પ્રેમચંદ યુગ' કહેવામાં આવે છે. પ્રેમચંદ સાહિત્યની વૈચારિક યાત્રા આદર્શથી વાસ્તવિકતા લક્ષી છે. મુનશી પ્રેમચંદ સ્વતંત્રતા સંગ્રામના મહાન વાર્તાકાર પણ છે. મુનશી પ્રેમચંદ એક સાહિત્યકાર, પત્રકાર અને શિક્ષક તેમજ આદર્શલક્ષી વ્યક્તિત્વ હતા. શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું હતું કે, પ્રેમચંદની યાદમાં, ૩૦ જુલાઈ ૧૯૮૦ ના રોજ તેમની જન્મશતાબ્દી નિમિત્તે ભારતીય ટપાલ વિભાગ દ્વારા ૩૦ પૈસાની ટપાલ ટિકિટ પણ બહાર પાડવામાં આવી છે.

 પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું હતું કે વૈશ્વિકરણના યુગમાં પ્રેમચંદના સાહિત્યિક અને સામાજિક પ્રવચનો આજે પણ એટલા જ સુસંગત છે. તેમની કૃતિઓના બધા પાત્રો, જેમ કે હોરી, મેક્કુ, અમીના, માધો, જિયાવન, હમીદ, ક્યાંક ને ક્યાંક, વર્તમાન સમાજના સત્ય સામે ફરી ઉભા રહે છે. પ્રેમચંદ સાહિત્યને સત્યની ધરતી પર લાવ્યા. જ્યારે પ્રેમચંદ તેમની કૃતિઓમાં સમાજના ઉપેક્ષિત અને શોષિત વર્ગનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, ત્યારે ચોક્કસપણે આ માધ્યમ દ્વારા તેઓ યુદ્ધ લડે છે અને આ ઊંડા સૂતેલા વર્ગને જગાડવા માટે પહેલ કરે છે. શ્રી યાદવે કહ્યું કે કોઈ પણ વિચારધારા સાથે પોતાને જોડવાને બદલે, પ્રેમચંદે તે સમયના સમાજમાં પ્રવર્તતા સળગતા મુદ્દાઓ સાથે પોતાને જોડ્યા. તેમનું સાહિત્ય શાશ્વત છે અને વાસ્તવિકતાની નજીક રહીને, તે સમય સાથે સ્પર્ધા કરે છે.

 

 

 

 

 

 

 डाककर्मी के पुत्र मुंशी प्रेमचंद ने लिखी साहित्य की नई इबारत – पोस्टमास्टर जनरल  कृष्ण कुमार यादव

आज भी प्रासंगिक हैं प्रेमचन्द के साहित्यिक व सामाजिक विमर्श - पोस्टमास्टर जनरल  कृष्ण कुमार यादव

प्रेमचंद साहित्य की वैचारिक यात्रा आदर्श से यथार्थ की ओर उन्मुख है-पोस्टमास्टर जनरल  कृष्ण कुमार यादव

Rakshabandhan Festival : Water Resistant Designer Rakhi Envelopes & Gift Boxes available for Rakhi Mails in Post Offices-Postmaster General Krishna Kumar Yadav

रक्षाबंधन पर्व 9 अगस्त, 2025 को मनाया जायेगा और इसके लिए डाक विभाग ने अभी से तैयारियाँ आरंभ कर दी हैं। उत्तर गुजरात परिक्षेत्र के पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने अहमदाबाद जीपीओ और नवरंगपुरा प्रधान डाकघर में स्पेशल राखी काउंटर्स का शुभारंभ किया। रक्षाबंधन भेजने के लिए विशेष रुप से निर्मित रंगीन डिजाइनर राखी लिफाफे डाकघरों के माध्यम से उपलब्ध कराये जा रहे हैं। ये विशेष राखी लिफाफे अहमदाबाद में अहमदाबाद जीपीओ, नवरंगपुरा और रेवड़ी बाजार प्रधान डाकघर के अलावा उत्तर गुजरात के अंतर्गत अहमदाबाद, गांधीनगर, महेसाणा, अरावली, साबरकांठा, बनासकांठा और पाटन जिलों के प्रधान डाकघरों और चयनित उप डाकघरों में बिक्री के लिए उपलब्ध होंगे।

 

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने बताया कि चार विभिन्न डिजाइन में उपलब्ध ये राखी लिफाफे वाटर रेसिस्टेंट (जलरोधी) हैं, बारिश के संपर्क में आने पर खराब नहीं होंगे। 11 सेमी X 22 से.मी. आकार के इन लिफाफों का मूल्य ₹10 मात्र है जो डाक शुल्क के अतिरिक्त है। लिफाफे के बाएं हिस्से के ऊपरी भाग में भारतीय डाक का लोगो और रक्षाबंधन की डिजाइन के साथ अंग्रेजी में राखी लिफाफा और नीचे की तरफ ‘रक्षाबंधन’ लिखा गया है। रंगीन और डिजाइनर होने की वजह से उन्हें अन्य डाक से अलग करने में समय की बचत और रक्षाबन्धन पर्व के पूर्व वितरण करने में भी सहूलियत  होगी। राखी पोस्ट की स्पेशल बुकिंग के साथ-साथ नेशनल सॉर्टिंग हैब में त्वरित सॉर्टिंग के भी प्रबंध किये गए हैं।

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि गत वर्ष गुजरात के डाकघरों में देश-विदेश से प्राप्त लगभग 9 लाख राखी डाक/पैकेट का वितरण पोस्टमैनों द्वारा किया गया था। वहीं, गुजरात के डाकघरों में 6 लाख से ज्यादा राखी पोस्ट की बुकिंग कर देश-विदेश के लिए भेजा गया था।

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि बहनों को राखी भेजने में समस्या न हो, ऐसे में अहमदाबाद के शाहीबाग में स्पीड पोस्ट भवन स्थित नेशनल सॉर्टिंग हब के साथ-साथ गुजरात में राजकोट, सूरत और वडोदरा आर.एम.एस के काउंटर्स पर 24 घंटे डाक बुकिंग की सुविधा का लाभ उठाया जा सकता है। फॉरेन पोस्ट ऑफिस, शाहीबाग से इंटरनेशनल ट्रैक पैकेट सेवा के माध्यम से विदेशों में किफायती दामों पर राखी पोस्ट भेजी जा सकती है।  

इस वर्ष गुजरात डाक विभाग की ओर से 3 विभिन्न प्रकार के राखी गिफ्ट बॉक्स भी काउंटर्स पर बिक्री के लिए उपलब्ध कराये जा रहे हैं, जिनका मूल्य क्रमश: 45, 50 और 60 रूपये है। इसके माध्यम से राखी के साथ मिठाई और गिफ्ट भी डाक से देश-विदेश में भेजे जा सकते हैं।

इस अवसर पर अहमदाबाद सिटी मंडल के प्रवर डाक अधीक्षक श्री चिराग मेहता, जीपीओ सीनियर पोस्टमास्टर श्री अल्पेश आर. शाह, नवरंगपुरा प्रधान डाकघर सीनियर पोस्टमास्टर श्री पी जे सोलंकी, डाक उपाधीक्षक श्री एस के वर्मा, सहायक निदेशक श्री एम एम शेख, रितुल गाँधी, श्री वारिस वहोरा, सहायक अधीक्षक श्री आर टी परमार, श्री हार्दिक राठोड़, श्री अलकेश परमार, श्री एच जे परिख, श्री विशाल चौहान, श्री जीनेश पटेल, श्री रमेश पटेल, श्री रोनक शाह, श्री भाविन प्रजापति, डाक निरीक्षक सुश्री पायल पटेल, श्री यथार्थ दूबे, श्री विपुल चडोतरा, श्री योगेंद्र राठोड़ सहित तमाम अधिकारी-कर्मचारी शामिल हुए।

અમદાવાદ જીપીઓ અને નવરંગપુરા હેડ પોસ્ટ ઓફિસમાં પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવે ખાસ રાખડી કાઉન્ટરનું કર્યું ઉદ્ઘાટન

હવે બહેનો વોટરપ્રૂફ ડિઝાઇનર કવર અને ભેટ બોક્સમાં પોસ્ટ દ્વારા રાખી મોકલી શકશે - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ

રક્ષાબંધનની બુકિંગ અને ઝડપી ડિલિવરી માટે ડાક વિભાગે ખાસ વ્યવસ્થા કરી- પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ

રક્ષાબંધનનો તહેવાર 9 ઓગસ્ટના રોજ ઉજવવામાં આવશે અને આ માટે ડાક વિભાગે તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. ઉત્તર ગુજરાત પરિક્ષેત્રના પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે અમદાવાદ જીપીઓ અને નવરંગપુરા હેડ પોસ્ટ ઓફિસ ખાતે ખાસ રાખડી કાઉન્ટરનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. રક્ષાબંધનમાં મોકલવા માટે પોસ્ટ ઓફિસો દ્વારા ખાસ ડિઝાઇન કરેલા રંગબેરંગી ડિઝાઇનર રાખી કવર ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ ખાસ રાખડી કવર અમદાવાદમાં અમદાવાદ જીપીઓ, નવરંગપુરા અને રેવડી બજાર હેડ પોસ્ટ ઓફિસ ઉપરાંત ઉત્તર ગુજરાત પરિક્ષેત્ર  હેઠળના અમદાવાદ, ગાંધીનગર, મહેસાણા, અરવલ્લી, સાબરકાંઠા, બનાસકાંઠા અને પાટણ જિલ્લાઓમાં હેડ પોસ્ટ ઓફિસ અને પસંદગીની સબ પોસ્ટ ઓફિસોમાં વેચાણ માટે ઉપલબ્ધ રહેશે.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે ચાર અલગ અલગ ડિઝાઇનમાં ઉપલબ્ધ આ રાખી કવર વોટરપ્રૂફ છે અને વરસાદના સંપર્કમાં આવવાથી નુકસાન થશે નહીં. 11 સેમી X 22 સેમી કદના આ કવરની કિંમત ફક્ત 10 રૂપિયા છે જે પોસ્ટેજ ચાર્જ ઉપરાંત છે. કવરની ઉપર ડાબી બાજુએ, ભારતીય પોસ્ટનો લોગો અને રક્ષાબંધનની ડિઝાઇન છે જેમાં અંગ્રેજીમાં રાખી કવર અને નીચે 'રક્ષાબંધન' લખેલું છે. રંગબેરંગી અને ડિઝાઇનર હોવાથી, તે તેમને અન્ય ડાકથી અલગ કરવામાં સમય બચાવશે અને રક્ષાબંધનના તહેવાર પહેલા તેનું વિતરણ કરવામાં પણ અનુકૂળ રહેશે. રાખી પોસ્ટની ખાસ બુકિંગની સાથે, નેશનલ સોર્ટિંગ હબમાં ઝડપી સૉર્ટિંગ માટે પણ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે ગયા વર્ષે, ગુજરાતની પોસ્ટ ઓફિસોમાં પોસ્ટમેન દ્વારા ભારત અને વિદેશમાંથી મળેલા લગભગ 9 લાખ રાખડી પોસ્ટ/પાર્સલનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું હતું. તે જ સમયે, ગુજરાતની પોસ્ટ ઓફિસોમાં 6 લાખથી વધુ રાખડી પોસ્ટ બુક કરવામાં આવી હતી અને ભારત અને વિદેશમાં મોકલવામાં આવી હતી.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે બહેનોને રાખડી મોકલવામાં કોઈ મુશ્કેલી ન પડે તે માટે, અમદાવાદના શાહીબાગમાં સ્પીડ પોસ્ટ ભવન સ્થિત નેશનલ સોર્ટિંગ હબ તેમજ ગુજરાતમાં રાજકોટ, સુરત અને વડોદરા આરએમએસ કાઉન્ટર પર 24 કલાક પોસ્ટલ બુકિંગ સુવિધા ઉપલબ્ધ કરવામાં આવી છે. શાહીબાગની ફોરેન પોસ્ટ ઓફિસમાંથી ઇન્ટરનેશનલ ટ્રેક પેકેટ સેવા દ્વારા સસ્તા દરે રાખી પોસ્ટ વિદેશ મોકલી શકાય છે. આ વર્ષે, ગુજરાત પોસ્ટલ વિભાગ દ્વારા કાઉન્ટર પર 3 વિવિધ પ્રકારના રાખડી ગિફ્ટ બોક્સ પણ વેચાણ માટે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી રહ્યા છે, જેની કિંમત અનુક્રમે 45, 50 અને 60 રૂપિયા છે. આ દ્વારા, રાખડી સાથે મીઠાઈઓ અને ભેટો પણ દેશ અને વિદેશમાં પોસ્ટ દ્વારા મોકલી શકાય છે.

આ પ્રસંગે અમદાવાદ શહેર મંડળના પ્રવર ડાક અધિક્ષક શ્રી ચિરાગ મહેતા, જીપીઓ સિનિયર પોસ્ટમાસ્ટર શ્રી અલ્પેશ આર. શાહ, નવરંગપુરા હેડ પોસ્ટ ઓફિસ સિનિયર પોસ્ટમાસ્ટર શ્રી પી.જે. સોલંકી, ડેપ્યુટી પોસ્ટલ સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ શ્રી એસ.કે. વર્મા, સહાયક નિર્દેશક શ્રી એમ.એમ. શેખ, રિતુલ ગાંધી, શ્રી વારિસ વહોરા, સહાયક અધિક્ષક શ્રી આર ટી પરમાર, શ્રી હાર્દિકસિંહ રાઠોડ, શ્રી અલ્કેશ પરમાર, શ્રી હિતેશ પરીખ, શ્રી વિશાલ ચૌહાણ, શ્રી જીનેશ પટેલ, શ્રી રમેશ પટેલ, શ્રી રોનક શાહ, શ્રી ભાવિન પ્રજાપતિ, ડાક નિરીક્ષક સુશ્રી પાયલ પટેલ, શ્રી યથાર્થ દુબે, શ્રી વિપુલ ચડોતરા, શ્રી યોગેન્દ્ર રાઠોડ, અને અન્ય ઘણા અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ હાજર રહ્યા.

Special Rakhi Counters inaugurated at Ahmedabad GPO and Navrangpura Head Post Office by Postmaster General Krishna Kumar Yadav

Water Resistant Designer Rakhi Envelopes and Gift Boxes available for Rakhi Mails in Post Offices-Postmaster General Krishna Kumar Yadav

Postal Department has made special arrangements for booking and quick delivery of Rakhi–Postmaster General Krishna Kumar Yadav

Raksha Bandhan festival will be celebrated on 9th August and the Postal Department has already started preparations for it. Postmaster General of North Gujarat Region, Shri Krishna Kumar Yadav inaugurated special Rakhi counters at Ahmedabad GPO and Navrangpura Head Post Office. Specially designed colorful Rakhi envelopes are being made available through Post Offices for sending Rakhi mails.These special Rakhi envelopes are being made available for sale at Ahmedabad GPO, Navrangpura and Revdi Bazaar Head Post Offices in Ahmedabad as well as Head Post Offices and selected Sub Post Offices of Ahmedabad, Gandhinagar, Mahesana, Aravalli, Sabarkantha, Banaskantha and Patan districts in North Gujarat.

Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav said that these Rakhi envelopes available in four unique designs are water resistant and will not get damaged when exposed to rain. These envelopes of 11 cm X 22 cm size cost only ₹10 which is exclusive of postage charges. On the upper left part of the envelope, there is the logo of India Post and the design of Rakshabandhan with Rakhi Envelope in English and ‘Rakshabandhan’ written at the bottom. Being colourful and designer, it will save time in separating them from other mail and will also facilitate distribution before the festival of Rakshabandhan. Along with special booking of Rakhi post, arrangements have also been made for quick sorting in the National Sorting Hubs and Parcel hubs.

Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav, IPoS added that last year, about 9 lakh Rakhi mail/parcels were delivered by postmen in the Gujarat Circle, received from the various city of India as well as  abroad. At the same time, more than 6 lakh Rakhi posts were booked in the Post Offices of Gujarat and sent to the various parts of country and abroad.

Indian Postal Service Officer Shri Krishna Kumar Yadav said that  24-hour Rakhi Post booking facility can be availed at the National Sorting Hub located at Speed Post Bhavan in Shahibaug, Ahmedabad as well as at the counters of Rajkot, Surat and Vadodara RMS in Gujarat. Rakhi mails can be sent abroad at affordable rates through International Track Packet Service from Foreign Post Office, Shahibaug. This year, Gujarat Postal Circle is also offering three types of designer Rakhi gift boxes at Post Office counters, priced at ₹45, ₹50, and ₹60 respectively. Through this, sweets and gifts can also be sent by post along with Rakhi to the abroad and within India.

On this occasion, Sr. Superintendent of Post Offices, Ahmedabad City Division Sh. Chirag Mehta, Sr. Postmaster GPO Ahmedabad Sh. Alpesh R. Shah, Dy. Superintendent Shri S.K. Verma, Sr. Postmaster Navrangpura Head Post Office Sh. P J Solanki, Assistant Directors Shri M M Shaikh, Shri Ritul Gandhi and Shri Varis Vahora, Assistant Superintendents Shri R T Parmar, Shri Hardik Rathod, Shri Alkesh Parmar, Shri H J Parikh, Shri Vishal Chauhan, Shri Jinesh Patel, Shri Ramesh Patel, Shri Ronak Shah and Shri Bhavin Prajapati, Inspectors Ms. Payal Patel, Shri Yatharth Dubey, Shri Vipul Chadotara and Shri Yogendra Rathod, and other officials were also present.

 

 

अहमदाबाद जीपीओ और नवरंगपुरा प्रधान डाकघर में पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव ने किया स्पेशल राखी काउंटर का शुभारंभ

अब जलरोधी डिजाइनर लिफाफे और गिफ्ट बॉक्स में डाक से राखी भेज सकेंगी बहनें-पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव

डाक विभाग ने रक्षाबंधन की बुकिंग और त्वरित वितरण के लिए किये विशेष इंतजाम-पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव

Advanced Postal Technology APT 2.0 launched in all Post Offices in Gujarat, Postmaster General Krishna Kumar Yadav inaugurated at Ahmedabad GPO

देश भर के डाकघर और अधिक स्मार्ट एवं डिजिटल बनने की ओर अग्रसर हैं। डाक विभाग ने आईटी 2.0 मॉडर्नाइजेशन प्रोजेक्ट के अंतर्गत एडवांस्ड पोस्टल टेक्नोलॉजी एपीटी 2.0 को 22 जुलाई, 2025 को गुजरात परिमंडल के सभी 8,884 डाकघरों में लागू कर दिया। उत्तर गुजरात परिक्षेत्र के पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव अहमदाबाद जीपीओ और नवरंगपुरा प्रधान डाकघर में एपीटी 2.0 का शुभारंभ किया। इसी के साथ डाकघर में अब लोग क्यूआर कोड स्कैन करके यूपीआई-आधारित डिजिटल भुगतान कर सकते हैं, जिससे स्पीड पोस्ट, पंजीकृत डाक, पार्सल, अंतरराष्ट्रीय मेल और इलेक्ट्रॉनिक मनीऑर्डर जैसी कई सेवाओं के लिए नकद भुगतान करने की आवश्यकता समाप्त हो जाएगी। 

इस अवसर को यादगार बनाने के लिए पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने प्रवर डाक अधीक्षक श्री चिराग मेहता और जीपीओ सीनियर पोस्टमास्टर श्री अल्पेश आर. शाह के साथ एपीटी 2.0 पर एक विशेष विरूपण भी जारी किया, जिसे जनजागरूकता के लिए सभी डाक मदों पर मुहर रूप में अंकित किया गया।

 

शुभारंभ पश्चात् पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि एपीटी 2.0 का उद्देश्य डाक सेवाओं का आधुनिकीकरण, दक्षता, पारदर्शिता और अंतिम छोर तक बेहतर सेवा प्रदान करना है। उत्तर गुजरात क्षेत्र में सभी 2,258 डाकघरों में इसे लागू कर दिया गया है, जिनमें 09 प्रधान डाकघर, 344 उप डाकघर और 1,905 शाखा डाकघर शामिल हैं। श्री यादव ने बताया कि, सूचना और प्रौद्योगिकी के इस दौर में एडवांस्ड पोस्टल टेक्नोलॉजी (एपीटी) 2.0, भारतीय डाक विभाग द्वारा अगली पीढ़ी के डिजिटल बुनियादी ढाँचा उन्नयन, बेहतर उपयोगकर्ता अनुभव, त्वरित सेवा वितरण और अधिक यूज़र-फ्रेंडली इंटरफेस प्रदान करने के लिए डिज़ाइन किया गया है, जो स्मार्ट, कुशल और भविष्य के लिए तैयार संचालन प्रदान करने की हमारी अटूट प्रतिबद्धता को दर्शाता है। यह 'डिजिटल इंडिया' और 'कैशलेस इंडिया' की दिशा में एक 'कस्टमर फ्रेंडली' कदम है, जिसके माध्यम से दूरदराज के क्षेत्रों में स्थित डाकघरों को भी हाई-टेक बनाया जा रहा है। यह डिजिटल उत्कृष्टता और राष्ट्र निर्माण की दिशा में एक बड़ा कदम है।

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि यह उपलब्धि सिर्फ़ तकनीकी उन्नयन से कहीं बढ़कर है - यह नवाचार, ग्राहक संतुष्टि और परिचालन दक्षता के प्रति हमारी प्रतिबद्धता को दर्शाता है। बेहतर प्रणालियों, सहज ग्राहक इंटरफ़ेस और तेज़ प्रोसेसिंग के साथ, आईटी 2.0 उपभोक्ताओं की सेवा करने के तरीके को नए सिरे से परिभाषित करेगा और सेवाओं को पहले से कहीं अधिक विश्वसनीय, सुलभ और कस्टमर फ्रेंडली बनाएगा। नई प्रणाली के कार्यान्वयन के साथ, भारतीय डाक को डिजिटल परिवर्तन और ग्राहक संतुष्टि के मामले में अन्य सरकारी सेवाओं के लिए एक मानक स्थापित करने की उम्मीद है।

 

पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने इस अवसर पर लोगों से संवाद करते हुए बताया कि ए.पी.टी 2.0 से पहले, सभी प्रकार की डाक सेवाएं सैप और दर्पण 2.0 सॉफ्टवेयर के माध्यम से दी जा रही थीं। सैप एक प्राइवेट कंपनी द्वारा, जबकि दर्पण 2.0 डाक विभाग द्वारा विकसित एक एप्लीकेशन है। आई. टी. मॉडर्नाइजेशन- 2.0 के तहत डाक विभाग के सेंटर फॉर एक्सीलेंस इन पोस्टल टेक्नालॉजी, मैसूर द्वारा तैयार किया गया ऑनलाइन पोर्टल ए.पी.टी  2.0 विभिन्न सॉफ्टवेयर में हो रहे कार्यों को मिलाकर एक सिंगल विंडो प्लेटफॉर्म प्रदान करता है, जिससे डाककर्मियों को काम करने में काफी आसानी होगी और ग्राहकों को भी त्वरित सेवा मिलेगी। अब ग्राहक क्यू.आर. कोड स्कैन करके यूपीआई आधारित डिजिटल भुगतान कर सकेंगे। एपीटी 2.0 के तहत उपभोक्ताओं को प्रदान की गई अन्य नई सुविधाओं में बुकिंग से डिलीवरी तक रियल टाइम एसएमएस अपडेट के साथ एंड-टू-एंड कंसाइनमेंट ट्रैकिंग, जीपीएस सुविधायुक्त पोस्टमैन और ओटीपी आधारित डिलीवरी सिस्टम शुरू करना शामिल है। इसके अतिरिक्त, अधिक विश्वसनीय डिलीवरी जानकारी अपडेट करने हेतु पोस्टमैन द्वारा रिमार्क्स के सापेक्ष फोटो प्रूफ रियल टाइम में कैप्चर किया जायेगा। बल्क बुकिंग करने वालों हेतु  सेल्फ-बुकिंग, पिक-अप व ड्रॉप सुविधा और एकीकृत यूपीआई भुगतान की सुविधा भी उपलब्ध है। भविष्य में, डिजिपिन (नई पिन कोड प्रणाली) को भी इसमें शामिल किया जाएगा।

 

गौरतलब है कि गुजरात में पहले फेज में 8 जुलाई, 2025 को डाक विभाग के सभी प्रशासनिक कार्यालयों के साथ मेहसाणा, राजकोट व  नवसारी डाक मंडल में एपीटी 2.0 का शुभारंभ किया गया था। अब 22 जुलाई को गुजरात परिमंडल के सभी डाकघरों में इसे लागू कर दिया गया। आई.टी.  2.0 को लागू करने से पहले, गुजरात  के 26,000 से अधिक कर्मचारियों को विशेष प्रशिक्षण दिया गया। अगस्त 2025 तक, देश भर के सभी डाकघर इसके तहत काम करना शुरू कर देंगे।

इस अवसर पर अहमदाबाद सिटी मंडल के प्रवर डाक अधीक्षक श्री चिराग मेहता, जीपीओ सीनियर पोस्टमास्टर श्री अल्पेश आर. शाह, नवरंगपुरा प्रधान डाकघर सीनियर पोस्टमास्टर श्री पी जे सोलंकी, डाक उपाधीक्षक श्री एस के वर्मा, आइपीपीबी अहमदाबाद क्षेत्र प्रमुख श्री अभिजीत जिभकाटे वरिष्ठ प्रबंधक श्री स्नेहल मेश्राम, आइपीपीबी जीपीओ शाखा प्रबंधक सुश्री मोना गोस्वामी, सहायक निदेशक श्री एम एम शेख, रितुल गाँधी, श्री वारिस वहोरा, सहायक अधीक्षक श्री आर टी परमार, श्री हार्दिक राठोड़, श्री अलकेश परमार, श्री एच जे परिख, श्री विशाल चौहान, श्री जीनेश पटेल, श्री रमेश पटेल, श्री रोनक शाह, श्री भाविन प्रजापति, डाक निरीक्षक सुश्री पायल पटेल, श्री यथार्थ दूबे, श्री विपुल चडोतरा, श्री योगेंद्र राठोड़ सहित तमाम अधिकारी-कर्मचारी शामिल हुए।

 ગુજરાતની તમામ પોસ્ટ ઓફિસમાં એડવાન્સ્ડ પોસ્ટલ ટેકનોલોજી 2.0 અમલમાં, પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ દ્વારા અમદાવાદ જીપીઓમાં શુભારંભ

એપીટી 2.0 નો ઉદ્દેશ્ય ટપાલ સેવાઓનું આધુનિકીકરણ, કાર્યક્ષમતા, પારદર્શિતા અને છેવાડાના વ્યક્તિ સુધી સારી સેવા પૂરી પાડવાનો છે - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ

પોસ્ટ ઓફિસોમાં એપીટી 2.0 ના અમલીકરણ સાથે, હવે યુપીઆઈ-આધારિત ડિજિટલ ચુકવણી સુવિધા ક્યુઆર કોડ સ્કેન કરીને કરી શકાય છે - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ

દેશભરની પોસ્ટ ઓફિસો વધુ સ્માર્ટ અને ડિજિટલ બનવા તરફ આગળ વધી રહી છે. પોસ્ટ વિભાગે 22 જુલાઈ, 2025 ના રોજ આઈ.ટી 2.0 આધુનિકીકરણ પ્રોજેક્ટ હેઠળ ગુજરાત પરિમંડળની તમામ 8,884 પોસ્ટ ઓફિસોમાં એડવાન્સ્ડ પોસ્ટલ ટેકનોલોજી એપીટી 2.0 લાગુ કર્યું. ઉત્તર ગુજરાત પરિક્ષેત્રના પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે અમદાવાદ જીપીઓ અને નવરંગપુરા હેડ પોસ્ટ ઓફિસ ખાતે એપીટી 2.0 લોન્ચ કર્યું. આ સાથે, લોકો હવે પોસ્ટ ઓફિસમાં ક્યુઆર કોડ સ્કેન કરીને યુપીઆઈ-આધારિત ડિજિટલ ચુકવણી કરી શકે છે, જેનાથી સ્પીડ પોસ્ટ, રજિસ્ટર્ડ પોસ્ટ, પાર્સલ, આંતરરાષ્ટ્રીય મેઇલ અને ઇલેક્ટ્રોનિક મની ઓર્ડર જેવી ઘણી સેવાઓ માટે રોકડ ચૂકવણી કરવાની જરૂરિયાત દૂર થશે. આ પ્રસંગને યાદગાર બનાવવા માટે, પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે પ્રવર ડાક અધિક્ષક શ્રી ચિરાગ મહેતા અને જીપીઓ સિનિયર પોસ્ટમાસ્ટર શ્રી અલ્પેશ આર. શાહ સાથે એપીટી 2.0 પર એક ખાસ વીરૂપણ પણ બહાર પાડ્યું, જે જાહેર જાગૃતિ માટે તમામ પોસ્ટલ વસ્તુઓ પર સ્ટેમ્પ અંકિત કરવામાં આવ્યું.

શુભારંભ બાદ પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે એપીટી 2.0 નો ઉદ્દેશ્ય ડાક સેવાઓને આધુનિક બનાવવા, કાર્યક્ષમતા, પારદર્શિતા અને અંતિમ સ્તર સુધી ઉત્તમ સેવા પ્રદાન કરવાનો છે. ઉત્તર ગુજરાત પરિક્ષેત્રની તમામ 2,258 પોસ્ટ ઓફિસોમાં લાગુ કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં 09 મુખ્ય પોસ્ટ ઓફિસ, 344 સબ પોસ્ટ ઓફિસ અને 1,905 શાખા પોસ્ટ ઓફિસનો સમાવેશ થાય છે. શ્રી યાદવે માહિતી આપી કે, માહિતી અને ટેકનોલોજીના આ યુગમાં, પોસ્ટ વિભાગ દ્વારા આગામી પેઢીના ડિજિટલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અપગ્રેડ, ઉત્તમ યુઝર અનુભવ, ઝડપી સેવા વિતરણ અને વધુ વપરાશકર્તા-મૈત્રીપૂર્ણ ઇન્ટરફેસ પ્રદાન કરવા માટે ડિઝાઇન કરાયેલ એડવાન્સ્ડ પોસ્ટલ ટેકનોલોજી (એપીટી) 2.0, સ્માર્ટ, કાર્યક્ષમ અને ભવિષ્ય માટે તૈયાર કામગીરી પ્રદાન કરવાની અમારી અતૂટ પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આ 'ડિજિટલ ઇન્ડિયા' અને 'કેશલેસ ઇન્ડિયા' તરફ ‘કસ્ટમર ફ્રેન્ડલી’ પગલું છે, જેના દ્વારા દૂરના વિસ્તારોમાં સ્થિત પોસ્ટ ઓફિસોને પણ હાઇટેક બનાવવામાં આવી રહી છે. આ ડિજિટલ શ્રેષ્ઠતા અને રાષ્ટ્ર નિર્માણ તરફ એક મોટું પગલું છે.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે આ સિદ્ધિ ફક્ત એક ટેકનોલોજીકલ અપગ્રેડ કરતાં વધુ છે - તે નવીનતા, ગ્રાહક સંતોષ અને કાર્યકારી કાર્યક્ષમતા પ્રત્યેની અમારી પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ઉત્તમ સિસ્ટમો, સહજ ગ્રાહક ઇન્ટરફેસ અને ઝડપી પ્રક્રિયા સાથે, આઈટી 2.0 ગ્રાહકોને સેવા આપવાની અમારી રીતને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરશે અને સેવાઓને પહેલા કરતા વધુ વિશ્વસનીય, સુલભ અને ગ્રાહક મૈત્રીપૂર્ણ બનાવશે. નવી સિસ્ટમના અમલીકરણ સાથે, ઇન્ડિયા પોસ્ટ ડિજિટલ પરિવર્તન અને ગ્રાહક સંતોષના સંદર્ભમાં અન્ય સરકારી સેવાઓ માટે એક માપદંડ સ્થાપિત કરવાની આશા રાખે છે.

આ પ્રસંગે લોકો સાથે વાતચીત કરતા પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે એપીટી 2.0 પહેલા, સેપ અને દર્પણ 2.0 સોફ્ટવેર દ્વારા તમામ પ્રકારની પોસ્ટલ સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવતી હતી. સેપ એ એક ખાનગી કંપની દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલી એપ્લિકેશન છે, જ્યારે દર્પણ 2.0 પોસ્ટ વિભાગ દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે. આઈટી આધુનિકીકરણ- 2.0 હેઠળ, પોસ્ટ વિભાગના સેન્ટર ફોર એક્સેલન્સ ઇન પોસ્ટલ ટેકનોલોજી, મૈસુર દ્વારા તૈયાર કરાયેલ ઓનલાઈન પોર્ટલ એપીટી 2.0 વિવિધ સોફ્ટવેરમાં થઈ રહેલા કાર્યને જોડીને સિંગલ વિન્ડો પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે, જે પોસ્ટલ કર્મચારીઓ માટે કામ કરવાનું ખૂબ જ સરળ બનાવશે અને ગ્રાહકોને ઝડપી સેવા પણ મળશે. હવે ગ્રાહકો ક્યુઆર કોડ સ્કેન કરીને યુપીઆઈ આધારિત ડિજિટલ ચુકવણી કરી શકશે. એપીટી 2.0 હેઠળ ગ્રાહકોને પૂરી પાડવામાં આવતી અન્ય નવી સુવિધાઓમાં બુકિંગથી ડિલિવરી સુધીના રીઅલ ટાઇમ એસએમએસ અપડેટ્સ સાથે એન્ડ-ટુ-એન્ડ કન્સાઇનમેન્ટ ટ્રેકિંગ, જીપીએસ સુવિધાયુક્ત પોસ્ટમેન અને ઓટીપી આધારિત ડિલિવરી સિસ્ટમનો પ્રારંભ સામેલ છે. ઉપરાંત, વધુ વિશ્વસનીય ડિલિવરી માહિતી માટે પોસ્ટમેન દ્વારા કરવામાં આવેલી ટિપ્પણીઓ સામે વાસ્તવિક સમયમાં ફોટો પ્રૂફ કેપ્ચર કરવામાં આવશે. બલ્ક બુકિંગ માટે સેલ્ફ-બુકિંગ, પિક-અપ અને ડ્રોપ સુવિધા અને ઇન્ટિગ્રેટેડ યુપીઆઈ પેમેન્ટ સુવિધા પણ ઉપલબ્ધ છે. ભવિષ્યમાં, ડિજીપિન (નવી પિન કોડ સિસ્ટમ) પણ તેમાં સામેલ કરવામાં આવશે.

નોંધનીય છે કે ગુજરાતમાં પ્રથમ તબક્કામાં, 8 જુલાઈ, 2025 ના રોજ પોસ્ટલ વિભાગની તમામ વહીવટી કચેરીઓ સાથે મહેસાણા, રાજકોટ અને નવસારી પોસ્ટલ મંડળમાં એપીટી 2.0 શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. હવે 22 જુલાઈના રોજ, તે ગુજરાત પરિમંડળની તમામ પોસ્ટ ઓફિસોમાં લાગુ કરવામાં આવ્યું છે. આઈટી 2.0 લાગુ કરતા પહેલા, ગુજરાતના 26,000 થી વધુ કર્મચારીઓને ખાસ તાલીમ આપવામાં આવી હતી. ઓગસ્ટ 2025 સુધીમાં, દેશભરની તમામ પોસ્ટ ઓફિસો તેના હેઠળ કામ કરવાનું શરૂ કરશે.

આ પ્રસંગે અમદાવાદ શહેર મંડળના પ્રવર ડાક અધિક્ષક શ્રી ચિરાગ મહેતા, જીપીઓ સિનિયર પોસ્ટમાસ્ટર શ્રી અલ્પેશ આર. શાહ, નવરંગપુરા હેડ પોસ્ટ ઓફિસ સિનિયર પોસ્ટમાસ્ટર શ્રી પી.જે. સોલંકી, ડેપ્યુટી પોસ્ટલ સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ શ્રી એસ.કે. વર્મા, આઈપીપીબી અમદાવાદના રિજનલ હેડ શ્રી. અભિજીત જીભકાટે, આઈપીપીબી સીનિયર મેનેજર શ્રી સ્નેહલ મેશ્રામ, આઈપીપીબી જીપીઓ બ્રાંચ મેનેજર સુશ્રી મોના ગોસ્વામી, સહાયક નિર્દેશક શ્રી એમ.એમ. શેખ, રિતુલ ગાંધી, શ્રી વારિસ વહોરા, સહાયક અધિક્ષક શ્રી આર ટી પરમાર, શ્રી હાર્દિક રાઠોડ, શ્રી અલ્કેશ પરમાર, શ્રી એચ જે પરીખ, શ્રી વિશાલ ચૌહાણ, શ્રી જિનેશ પટેલ, શ્રી રમેશ પટેલ, શ્રી રોનક શાહ, શ્રી ભાવિન પ્રજાપતિ, ડાક નિરીક્ષક સુશ્રી પાયલ પટેલ, શ્રી યથાર્થ દુબે, શ્રી વિપુલ ચડોતરા, શ્રી યોગેન્દ્ર રાઠોડ અને અન્ય ઘણા અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ હાજર રહ્યા.

Advanced Postal Technology APT 2.0 launched in all Post Offices in Gujarat, Postmaster General Krishna Kumar Yadav inaugurated at Ahmedabad GPO

Under IT Modernization, APT 2.0 will enable better, faster and more transparent services in Post Offices-Postmaster General Krishna Kumar Yadav

UPI-based Digital Payment by scanning QR codes in Post Offices after APT 2.0-Postmaster General Krishna Kumar Yadav

Post offices across the country are set to become smarter and more digital. Department of Posts has implemented the Advanced Postal Technology APT 2.0 under the IT 2.0 modernization project, in all Post Offices in Gujarat on 22 July 2025. Postmaster General of North Gujarat Region Shri Krishna Kumar Yadav inaugurated APT 2.0 at Ahmedabad GPO and Navrangpura Head Post Office at Ahmedabad on 22 July. Post office customers in Gujarat can now make UPI-based digital payments by scanning QR codes, eliminating the need to pay cash for a range of services such as Speed Post, Registered Post, Parcels, International Mail, and Electronic Money Orders. A Special cancellation on APT 2.0 was also released on this occasion by Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav along with Sr. Superintendent of POs, Ahmedabad City Division, Shri Chirag Mehta and Sr. Postmaster Ahmedabad GPO Shri Alpesh R Shah.

While addressing the inaugural function, Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav stated that APT 2.0 aims to modernise Postal services, improve efficiency, transparency, and service delivery up to last miles. As part of this initiative, North Gujarat Region has rolled out APT 2.0 in its all 2,258 Post Offices including 09 Head Post Offices, 344 Sub Post Offices, and 1,905 Branch Post Offices. Indian Postal service Officer Shri Krishna Kumar Yadav added that, Advanced Postal Technology (APT) 2.0, India Post’s next-generation digital infrastructure upgrade, is designed to provide a better user experience, faster service delivery, and a more user-friendly interface, reflecting our unwavering commitment to providing smart, efficient, and future-ready operations. It is a “customer-friendly” step towards “Digital India” and “Cashless India,” through which Post Offices located in remote areas are even being made hi-tech.

Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav said that this milestone signifies more than a technological upgrade — it represents our commitment to innovation, customer satisfaction and operational efficiency. With smarter systems, intuitive customer interfaces and faster processing, IT 2.0 will redefine how we serve our customers, making services more reliable, accessible, and customer-friendly than ever before. With the implementation of the new system, India Post hopes to set a benchmark for other Government services in terms of digital transformation and customer satisfaction.

Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav told that, Before APT 2.0, all types of Postal services in the Postal Department were being provided through SAP and Darpan 2.0. SAP was a software developed by a Private Company, while Darpan 2.0 was an application developed by Department of Posts. Under IT Modernization-2.0, Center for Excellence in Postal Technology, Mysore prepared the online portal APT 2.0 which provides a single window platform by combining the work of various software, which will make it very easy for the Postal officials to work and Customers will also get prompt service. Now customers will be able to make UPI based Digital Payments by scanning QR code. Other new features provided to customers under APT 2.0 include end-to-end consignment tracking with real-time SMS updates from booking to delivery, having Postman with GPS facility, starting OTP based delivery system. Additionally, more reliable delivery information is updated as photo proof of remarks is captured in real-time. A facility for retail and bulk customer support with self-booking, pick up and drop facility and integrated UPI payment is also available. In future, Digipin (new PIN code system) will also be included in it.

It is worth mentioning that in Gujarat during first Phase on 8th July 2025, APT 2.0 had been implemented in all administrative Offices, Railway Mail Service along with Post Offices of Mehsana, Rajkot and Navsari Divisions. Now, on 22 July it has been implemented in all Post Offices of Gujarat Circle creating a new era of innovative technology. Before implementing IT 2.0, over 26,000 employees of the Gujarat Circle were given special training. By August 2025, all Post Offices across the country will start functioning under IT Modernization 2.0.

On this occasion, Sr. Superintendent of Post Offices, Ahmedabad City Division Sh. Chirag Mehta, Sr. Postmaster GPO Ahmedabad Sh. Alpesh R. Shah, Dy. Superintendent Shri S.K. Verma, Sr. Postmaster Navrangpura Head Post Office Sh. P J Solanki, IPPB Ahmedabad Regional Head Shri. Abhijit Jibhakate, IPPB Sr. Manager Shri Snehal Meshram, IPPB GPO Branch Manager  Ms. Mona Goswami, Assistant Directors Shri M M Shaikh, Shri Ritul Gandhi and Shri Varis Vahora, Assistant Superintendents Shri R T Parmar, Shri Hardik Rathod, Shri Alkesh Parmar, Shri H J Parikh, Shri Vishal Chauhan, Shri Jinesh Patel, Shri Ramesh Patel, Shri Ronak Shah and Shri Bhavin Prajapati, Inspectors Ms. Payal Patel, Shri Yatharth Dubey, Shri Vipul Chadotara and Shri Yogendra Rathod, and other officials were also present.

 

 

 गुजरात के सभी डाकघरों में एडवांस्ड पोस्टल टेक्नोलॉजी 2.0 लागू, पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव ने अहमदाबाद जीपीओ में किया शुभारंभ

एपीटी 2.0 का उद्देश्य डाक सेवाओं का आधुनिकीकरण, दक्षता, पारदर्शिता व अंतिम छोर तक बेहतर सेवा प्रदान करना-पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव

डाकघरों में एपीटी 2.0 लागू होने के साथ अब  क्यूआर कोड स्कैन करके यूपीआई-आधारित डिजिटल भुगतान की सुविधा-पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव