डाक टिकट किसी भी देश की सभ्यता, संस्कृति और विरासत के संवाहक होते हैं। डाक टिकट संग्रह या फिलेटली के क्षेत्र में डाक विभाग द्वारा तमाम नए कदम उठाये जा रहे हैं। इसका उद्देश्य युवाओं में रचनात्मकता के विकास के साथ-साथ यह भी है कि तमाम समसामयिक विषयों, घटनाओं, देश की विभूतियों, जैव विविधता आदि से युवा इन डाक टिकटों के माध्यम से रूबरू हो सकें। फिलेटली का शिक्षा प्रणाली को मजबूत करने में अहम योगदान है। उत्तर गुजरात परिक्षेत्र के पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने भारतीय प्रबंध संस्थान (आई. आई. एम.), अहमदाबाद में ओल्ड बिल्डिंग कैंपस में 29 मार्च, 2025 को दो दिवसीय डाक टिकट प्रदर्शनी 'स्टैम्प फिएस्टा-2025' का उद्घाटन करते हुए उक्त विचार व्यक्त किये।
प्रदर्शनी में राष्ट्रपिता महात्मा गाँधी सहित तमाम महापुरुषों, भारतीय स्वतंत्रता आंदोलन, हैंडलूम एंड हेरिटेज के आईने में गुजरात की समृद्ध विरासत के साथ-साथ रामायण के विभिन्न पहलुओं पर जारी डाक टिकटों ने लोगों का मन मोहा। इस अवसर पर आई. आई. एम., अहमदाबाद के विद्यार्थियों ने स्टैम्प फिएस्टा का विजिट करके विभिन्न डाक टिकटों के बारे में जानकारी ली। फिलेटली डिपाजिट एकाउंट, माई स्टैम्प, दीन दयाल स्पर्श छात्रवृत्ति योजना, ढाई आखर पत्र लेखन प्रतियोगिता के बारे में विस्तार से बताया गया। माई स्टैम्प के तहत डाक टिकटों पर अब लोगों की फोटो भी हो सकती है।
पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि डाक टिकट अतीत को वर्तमान से जोड़ते हैं। समाज में नित् हो रहे विकास को डाक टिकटों के आईने में बखूबी देखा जा सकता है। फिलेटली को "किंग आफ हॉबी व हॉबी आफ किंग" के रूप में जाना जाता है, जिसमें रूचि रखने पर विविध विषयों पर डाक टिकटों का संग्रह कर सकते हैं। हर डाक टिकट के पीछे एक कहानी छुपी हुई है और इस कहानी से आज की युवा पीढ़ी को जोड़ने की जरूरत है। पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि गुजरात की धरती पर जन्मे राष्ट्रपिता महात्मा गाँधी ने दुनिया को जो राह दिखाई, आज वह मैनेजमेंट के लिए अध्ययन और शोध का विषय बन चुका है। यही कारण है कि दुनिया में सबसे ज्यादा डाक टिकट महात्मा गांधी पर जारी हुए |
पोस्टमास्टर जनरल श्री कृष्ण कुमार यादव ने कहा कि संचार के बदलते दौर में आज की युवा पीढ़ी सोशल मीडिया को अधिक तरजीह दे रही है, पर युवाओं को फिलेटली से जरूर जुड़ना चाहिए, इससे उनका सामान्य ज्ञान भी खूब विकसित होगा। इसी क्रम में एक अभिनव पहल के तहत डाक विभाग विभिन्न स्कूलों में फिलेटली क्लब खोल रहा है, ताकि विद्यार्थियों में डाक टिकट संग्रह की अभिरुचि के प्रति उनकी प्रवृत्ति को विकसित किया जा सके। इससे विद्यार्थियों की शिक्षा में भी फायदा मिलेगा। डाक-टिकट संग्रह (फिलैटली) को शिक्षा प्रणाली की मुख्यधारा में लाने और प्रोत्साहन देने के उद्देश्य से डाक विभाग द्वारा कक्षा 6 से 9 तक के बच्चों के लिए 6000/- रूपये वार्षिक की "दीन दयाल स्पर्श छात्रवृति योजना" भी आरम्भ की गई है।
अहमदाबाद सिटी मंडल के प्रवर अधीक्षक डाकघर श्री विकास पालवे ने कहा कि डाक विभाग विभिन्न स्कूलों में फिलेटली क्लब खोल रहा है, ताकि विद्यार्थियों में डाक टिकट संग्रह की अभिरुचि के प्रति उनकी प्रवृत्ति को विकसित किया जा सके। 'स्टैम्प फिएस्टा' जैसी प्रदर्शनियों का उद्देश्य प्रबंधन से जुड़े युवाओं और विद्यार्थियों को डाक टिकटों के विभिन्न पहलुओं से उत्सवी रूप में रूबरू कराना है।आई. आई. एम. दीक्षांत समारोह में आ रहे तमाम विद्यार्थी भी इससे जुड़ सकेंगे।
इस अवसर पर अहमदाबाद सिटी मंडल के प्रवर अधीक्षक डाकघर श्री विकास पालवे, उपाधीक्षक श्री एस. के. वर्मा, आई. आई. एम. प्रोफ़ेसर श्री संजय वर्मा, सहायक डाक अधीक्षक श्री अलकेश परमार, श्री हार्दिक राठोड़, श्री एस. एन. घोरी, फिलेटलिस्ट श्री विजय नवलखा, आई. आई. एम. पोस्टमास्टर श्रीमती कृति मेहता, आई.पी.पी.बी. असिस्टेंट मैनेजर श्रीमती मलीहा मिंटो सहित तमाम लोग उपस्थित रहे।
Postmaster General Krishna Kumar Yadav Inaugurated Two-Days Philately Exhibition 'Stamp Fiesta-2025' at IIM Ahmedabad Campus
Philately Plays a Vital Role in Strengthening the Education System - Postmaster General Krishna Kumar Yadav
Postal Stamps are carriers of the civilization, culture and heritage of any country. Department of Posts is initiating new steps in the field of stamp collection or philately. The objective is to foster creativity among the youth as well as to make them aware of contemporary topics, events, country's eminent personalities, biodiversity etc. through these postage stamps. Philately plays a vital role in strengthening the education system. On March 29, Shri Krishna Kumar Yadav, Postmaster General of North Gujarat Region, expressed these thoughts while inaugurating the two-day stamp exhibition 'Stamp Fiesta-2025' at the Old Building Campus of the Indian Institute of Management (IIM), Ahmedabad. The exhibition captivated visitors with stamps depicting great personalities such as Father of the Nation Mahatma Gandhi, Indian freedom movement, rich heritage of Gujarat through Handlooms and Heritage and various aspects of the Ramayana. On this occasion, IIM Ahmedabad students visited the Stamp Fiesta and gained insights into various stamps. Detailed information was provided about Philately Deposit Accounts, My Stamp, Deen Dayal Sparsh Scholarship Scheme, and the Dhai Akhar Letter Writing Competition. Under the My Stamp initiative, people can now have their photographs featured on stamps.
Indian Postal Service Officer Shri Krishna Kumar Yadav said that postage stamps connect the past with the present. The ongoing development in society can be beautifully seen through the lens of postage stamps. Philately is known as the "King of Hobbies and Hobby of Kings," where enthusiasts can collect stamps on a wide range of topics. There is a story hidden behind every postage stamp and today's young generation needs to be connected to this story. Shri Krishna Kumar Yadav further said that Mahatma Gandhi, born on the land of Gujarat, showed the world the path to follow, and today, his principles have become a subject of study and research in the field of management. Maximum stamps in the world have been issued featuring Mahatma Gandhi as personality.
Postmaster General Shri Krishna Kumar Yadav said that in the changing era of communication, today's young generation is giving more preference to social media, but the youth should connect with creative hobbies such as philately, this will also develop their general knowledge. In this sequence, India Post is taking an innovative step by setting up Philately Clubs in various schools to foster students' interest in philately. This initiative will also benefit the education of the students. With the aim of bringing and encouraging stamp collection (philately) in the mainstream of the education system, the Postal Department has also started "Deen Dayal Sparsh Scholarship Scheme" of Rs 6000 / - per annum for children from class 6 to 9.
Senior Superintendent of Post Offices, Ahmedabad City Division, Shri Vikas Palwe stated that Department of Posts is opening Philately Clubs in various schools to develop students' interest and inclination towards stamp collection. Exhibitions like 'Stamp Fiesta' aim to introduce youth and students related to management to the various aspects of philately in a festive manner. Students attending the IIM Convocation will also have the opportunity to connect with this initiative.
On this occasion, Senior Superintendent of Post Offices, Ahmedabad City Division, Shri Vikas Palwe, Dy. Superintendent Shri S.K. Verma, IIM Professor Shri Sanjay Verma, Assistant Superintendent Shri Alkesh Parmar, Shri Hardik Rathod; Shri S.N. Ghori; Philatelist Shri Vijay Navlakha; IIM Postmaster Mrs. Kruti Mehta; and Assistant Manager, IPPB Mrs. Maliah Minto, along with many others were present.
આઈ.આઈ.એમ. અમદાવાદ કેમ્પસમાં બે દિવસીય ડાક ટિકિટ પ્રદર્શની ‘સ્ટેમ્પ ફિયેસ્ટા-2025’ નો ઉદ્ઘાટન પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવ દ્વારા કરવામાં આવ્યું.
શિક્ષણ પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવામાં ફિલેટલીનું મહત્વનું યોગદાન છે - પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ કૃષ્ણ કુમાર યાદવ
ડાક ટિકિટ એ કોઈપણ દેશની સભ્યતા, સંસ્કૃતિ અને વારસાના વાહક છે. ડાક વિભાગ દ્વારા ડાક સેવાના ક્ષેત્રમાં ઘણા નવા પગલા લેવામાં આવી રહ્યા છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય યુવાનોમાં સર્જનાત્મકતાના વિકાસની સાથે એ પણ છે કે યુવાનો આ ડાક ટિકિટો દ્વારા વિવિધ સમકાલીન વિષયો, ઘટનાઓ, દેશના વ્યક્તિત્વો, જૈવવિવિધતા વગેરેથી પરિચિત થઈ શકે. શિક્ષણ પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવામાં ફિલેટલીનું મહત્વનું યોગદાન છે.ઉત્તર ગુજરાત પરીક્ષેત્રના પોસ્ટ માસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે 29 માર્ચના રોજ ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટ (IIM), અમદાવાદના ઓલ્ડ બિલ્ડીંગ કેમ્પસ ખાતે બે દિવસીય ફિલાટેલિક પ્રદર્શન 'સ્ટેમ્પ ફિએસ્ટા-2025'નું ઉદ્ઘાટન કરતી વખતે ઉપરોક્ત વિચારો વ્યક્ત કર્યા. પ્રદર્શનમાં રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી સહિત વિવિધ મહાપુરુષો, ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળ, ગુજરાતની સમૃદ્ધ વારસાગત સંસ્કૃતિ હેન્ડલૂમ અને હેરિટેજના પ્રતિક રૂપે તેમજ રામાયણના વિવિધ પાસાઓ પર બહાર પાડવામાં આવેલી ડાક ટિકિટોએ લોકોનું ધ્યાન ખેંચ્યું. આ પ્રસંગે I.I.M, અમદાવાદના વિદ્યાર્થીઓએ સ્ટેમ્પ ફિયેસ્ટાની મુલાકાત લીધી હતી અને વિવિધ સ્ટેમ્પ વિશે જાણકારી મેળવી હતી. ફિલેટ્લી ડિપોઝીટ એકાઉન્ટ, માય સ્ટેમ્પ, દીન દયાલ સ્પર્શ સ્કોલરશીપ સ્કીમ, ઢાઈ અખર લેટર રાઈટિંગ કોમ્પીટીશન વિશે વિગતવાર સમજાવવામાં આવ્યું હતું. માય સ્ટેમ્પ હેઠળ, પોસ્ટેજ સ્ટેમ્પમાં હવે લોકોના ફોટોગ્રાફ્સ પણ હોઈ શકે છે.
પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે ડાક ટિકિટ ભૂતકાળને વર્તમાન સાથે જોડે છે. સમાજમાં થઈ રહેલા દૈનિક વિકાસને ડાક ટિકિટોના અરીસામાં સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે. ડાક ટિકિટ સંગ્રહ " કિંગ ઓફ હોબી અને હોબી ઓફ કિંગ " તરીકે ઓળખાય છે, જેમાં જો કોઈ રસ ધરાવતું હોય, તો તે વિવિધ વિષયો પર ડાક ટિકિટો એકત્રિત કરી શકે છે. દરેક ડાક ટિકિટ પાછળ એક વાર્તા છુપાયેલી હોય છે અને આજની યુવા પેઢીને આ વાર્તા સાથે જોડવાની જરૂર છે. પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે ગુજરાતની ભૂમિ પર જન્મેલા રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીએ વિશ્વને બતાવેલો માર્ગ આજે મેનેજમેન્ટ માટે અભ્યાસ અને સંશોધનનો વિષય બની ગયો છે. આ જ કારણ છે કે મહાત્મા ગાંધી પર વિશ્વમાં સૌથી વધુ ડાક ટિકિટો બહાર પાડવામાં આવી છે.
પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું કે સંદેશાવ્યવહારના બદલાતા યુગમાં, આજની યુવા પેઢી સોશિયલ મીડિયાને વધુ પ્રાધાન્ય આપી રહી છે, પરંતુ યુવાનોએ ચોક્કસપણે ફિલેટલી સાથે જોડાવવું જોઈએ, આનાથી તેમના સામાન્ય જ્ઞાનમાં પણ ઘણો વિકાસ થશે. આ સંદર્ભમાં, એક નવીન પહેલ તરીકે, ટપાલ વિભાગ વિવિધ શાળાઓમાં ડાક ટિકિટ ક્લબ ખોલી રહ્યું છે જેથી વિદ્યાર્થીઓમાં ડાક ટિકિટ સંગ્રહ પ્રત્યે રસ કેળવી શકાય. આનાથી વિદ્યાર્થીઓને તેમના શિક્ષણમાં પણ ફાયદો થશે. શિક્ષણ પ્રણાલીના મુખ્ય પ્રવાહમાં ફિલેટલીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, ડાક વિભાગ દ્વારા 6 થી 9 ધોરણના બાળકો માટે 6000/- રૂપિયાની વાર્ષિક "દીન દયાલ સ્પર્શ શિષ્યવૃતિ યોજના" પણ આરંભ કરવામાં આવી છે.
અમદાવાદ સીટી મંડળના પ્રવર અધિક્ષક શ્રી વિકાસ પાલવેએ જણાવ્યું કે વિદ્યાર્થીઓમાં સ્ટેમ્પ સંગ્રહ પ્રત્યે રસ વિકસાવવા માટે ડાક વિભાગ વિવિધ શાળાઓમાં ફિલેટેલી ક્લબ ખોલી રહ્યું છે. 'સ્ટેમ્પ ફિએસ્ટા' જેવા પ્રદર્શનોનો ઉદ્દેશ્ય મેનેજમેન્ટ સાથે સંકળાયેલા યુવાનો અને વિદ્યાર્થીઓને ડાક ટિકિટના વિવિધ પાસાઓનો ઉજવણીત્મક રીતે પરિચય કરાવવાનો છે. આઈ. આઈ. એમ. ના દીક્ષાંત સમારોહમાં આવનારા બધા વિદ્યાર્થીઓ પણ તેમાં જોડાઈ શકશે.
આ પ્રસંગે અમદાવાદ સીટી મંડળના પ્રવર અધિક્ષક શ્રી વિકાસ પાલવે, ડેપ્યુટી સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ શ્રી એસ. ઓફ. વર્મા, આઈ.આઈ. એમ. પ્રોફેસર શ્રી સંજય વર્મા, સહાયક ડાક અધિક્ષક શ્રી અલ્કેશ પરમાર, શ્રી હાર્દિક રાઠોડ, શ્રી એસ. એન. ઘોરી, ફિલેલિસ્ટ શ્રી વિજય નવલખા, આઈ.આઈ.એમ. ના પોસ્ટમાસ્ટર શ્રીમતી કૃતિ મહેતા, આઈ.પી.પી.બી. આસિસ્ટન્ટ મેનેજર શ્રીમતી મલિહા મિંતો સહિત અનેક લોકો ઉપસ્થિત રહ્યા.
आई. आई. एम.अहमदाबाद कैंपस में दो दिवसीय डाक टिकट प्रदर्शनी 'स्टैम्प फिएस्टा-2025' का पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव ने किया शुभारंभ
फिलेटली का शिक्षा प्रणाली को मजबूत करने में अहम योगदान- पोस्टमास्टर जनरल कृष्ण कुमार यादव
.JPG)
.JPG)
